Đền thờ thần núi Đồng Cổ (Yên Định - Thanh Hoá). Ảnh tư liệu HTC LÀM GÌ CÓ “THẦN TRỐNG ĐỒNG”? Hoàng Tuấn Công Sách “Di tích núi và đền Đồng Cổ” (Lê Ngọc Tạo - Nguyễn Ngọc Khiếu” - NXB Thanh Hoá - 2016) là kết quả đề tài khoa học “Sưu tầm, khảo sát và phục dựng nghi lễ của Đền Đồng Cổ”, của Ban Nghiên cứu và Biên soạn Lịch sử Thanh Hoá, do Tiến sĩ Lê Ngọc Tạo chủ trì, cử nhân Nguyễn Ngọc Khiếu thực hiện (sau đây gọi tắt là Nhóm Lê Ngọc Tạo). Sách báo viết về đền Đồng Cổ thì nhiều, nhưng có lẽ “Di tích núi và đền Đồng Cổ” là công trình chuyên khảo công phu nhất từ trước đến nay về ngôi đền này. Sách có hai phần: “I. Núi Đồng Cổ-Tam Thai và vùng thắng tích Đan Nê”, công bố kết quả sưu tầm trên thực địa và khai quật khảo cổ học; phần “II. Đền Đồng Cổ-Di tích và lễ hội”, công bố thần tích, tư liệu, trải qua các thời kỳ Trần - Hồ (1225 – 1407); Hậu Lê (1428 - 1788)

Không chỉ tham lam vơ vét, của ăn của để đủ cho vợ con, cháu, chắt, chút, chít,…muôn đời sau vui hưởng; mà cái khoản gái gú, bồ bịch, tán tỉnh, sàm sỡ, bỡn cợt công khai…của các vị lại càng gồm tài. Nhưng, có lẽ điều nguy hại nhất là ở chỗ, các vị không chỉ “nằm nghỉ mệt”, hay “mệt nghỉ” với “em uốn”, “bòn nơi khố rách, đãi nơi quần hồng”, mà còn đem cả chức tước phẩm hàm của nhà nước ra trao tặng, tôn bồ bịch, gái gú lên làm “cha mẹ” của lương dân!