Bản báo cáo dày gần 100 trang, mang tựa đề không khoan nhượng “Chế tạo tại Hollywood, kiểm duyệt bởi Bắc Kinh - Made in Hollywood, Censored by Beijing”, đã tố cáo giới làm phim ảnh tại Mỹ, từ các nhà biên kịch, nhà sản xuất, cho đến các đạo diễn, các hãng phim, là trong thời gian qua đã không ngần ngại sửa đổi kịch bản, cắt bỏ những đoạn phim, thay đổi mọi thứ chỉ để chiều lòng bộ máy kiểm duyệt của Bắc Kinh với hy vọng tiếp cận được số 1,4 tỷ người tiêu thụ trên thị trường Trung Quốc.

PEN America đã liệt kê một loạt những hành vi tự kiểm duyệt của ngành điện ảnh Mỹ để phục tùng các đòi hỏi của Bắc Kinh, chẳng hạn như xóa bỏ những chi tiết mà Trung Quốc không thích trên những bộ phim, từ hình lá cờ Đài Loan trên chiếc áo khoác (blouson) của diễn viên Tom Cruise trong phim Top Gun: Maverick nổi tiếng, cho đến việc xóa hẳn các cảnh cho thấy Trung Quốc là nơi xuất phát của một con virus cương thi trong phim World War Z, ra vào năm 2013.

Ngoài ra, cũng trong phạm vị tự kiểm duyệt để khỏi đụng chạm Trung Quốc, giới điện ảnh Hollywood còn tránh né những chủ đề nhạy cảm, về chính trị như Tây Tạng, Đài Loan, Tân Cương hay Hồng Kông đã đành, mà cả về văn hóa, xã hội, như không cho thấy những nhân vật thuộc cộng đồng đồng tính, chuyển giới LGBTQ.

Một hình thức phục tùng Trung Quốc khác là mời luôn phía Trung Quốc tham gia các bộ phim, kể cả các cán bộ kiểm duyệt để cố vấn cho họ cách tránh né cơn thịnh nộ của Bắc Kinh.

Không chỉ tránh các chủ đề gây mất lòng, giới điện ảnh Hollywood còn bị cáo buộc sẵn sàng tuyên truyền cho Trung Quốc. Ví dụ được PEN America nêu bật trong báo cáo là bộ phim thiếu nhi Abominable (mà Việt Nam đặt tên là Everest, Người tuyết bé nhỏ) đã đưa hẳn tấm bản đồ lưỡi bò của Trung Quốc trên Biển Đông  vào phim, bất chấp thực tế là đường ranh giới đó đã bị một tòa trọng tài Liên Hiệp Quốc phán quyết là phi pháp.

Đối với PEN America, “vuốt ve chính quyền và các nhà kiểm duyệt Trung Quốc đã trở thành một kiểu cách làm ăn giống như mọi kiểu khác”. Có người thậm chí còn tự ý kiểm duyệt mà không cần được yêu cầu.

Vấn đề theo hiệp hội Mỹ, là Bắc Kinh có một hệ thống kiểm duyệt mang tính chất đàn áp nặng nề nhất thế giới, nằm ngay trong cơ quan tuyên truyền của đảng Cộng Sản Trung Quốc, có quyền quyết định cho phim nước ngoài nào được chiếu trên thị trường Trung Quốc.

Chỉ một số ít phim nước ngoài được chiếu mỗi năm, và thường là những phim Mỹ như Avengers: Endgame hay Spider-Man: Far From Home đạt được những doanh thu khổng lồ tại Trung Quốc, thậm chí còn hơn cả số thu tại Mỹ.

Chính vì lý do tiếp cận thị trường Trung Quốc béo bở mà nhiều hãng phim Mỹ sẵn sàng “bán mình” cho Bắc Kinh.

PEN America nêu bật ví dụ của một cựu lãnh đạo của Disney, Michael Eisner, đã xin lỗi Bắc Kinh sau khi phim Kundun của Martin Scorsese, ra năm 1997, nói về cuộc đời của Đức Đạt Lai Lạt Ma lưu vong, bị cấm ở Trung Quốc.

Hiệp hội Mỹ lo ngại là “cách tiếp cận của Hollywood, nhượng bộ những yêu sách của Bắc Kinh, sẽ nêu gương xấu cho phần còn lại của thế giới”, ở cả những nước vẫn tự hào về quyền tự do ngôn luận.
Theo RFI

Với sự leo thang của chiến tranh lạnh Mỹ - Trung, lập trường của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đối với Mỹ đã bắt đầu mềm mỏng hơn, nhưng lại phải tỏ ra lập trường “cứng rắn” với trong nước. Do đó, trong thái độ của các quan chức ĐCSTQ thường xuyên thấy rõ sự mâu thuẫn. Cách đây vài ngày, sau khi tấn công kịch liệt Hoa Kỳ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã đưa ra quyết định "đối thoại thẳng thắn và tránh đối đầu" với Hoa Kỳ. Điều này khiến cư dân mạng chế giễu ông là bị "bệnh tâm thần phân liệt".

Vào ngày 5/8, Bộ trưởng Vương Nghị đã nhận lời phỏng vấn độc quyền với Tân Hoa Xã về quan hệ Mỹ - Trung. Trong bản thảo phỏng vấn dài hơn 7.000 từ, hầu hết ông Vương Nghị đều sử dụng ngôn từ gay gắt chỉ trích Hoa Kỳ, bao gồm "không tôn trọng người dân Trung Quốc và Hoa Kỳ", "phát tán virus chính trị", "không biết lượng sức", "tự chuốc phiền phức", "bắt nạt kiểu sách vở", “quân phiệt không che giấu"," kích động đối đầu và gây chia rẽ", "kẻ hủy diệt trật tự quốc tế lớn nhất", "chắc chắn sẽ bị đóng đinh vào cột mốc đáng xấu hổ trong lịch sử”...

Các chủ đề của cuộc phỏng vấn liên quan đến chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, chiến tranh truyền thông và đối đầu ngoại giao, vấn đề Hong Kong, vấn đề Biển Đông, "liên minh dân chủ" mới do Hoa Kỳ lãnh đạo… Cũng giống như "bài diễn văn mới về Chiến tranh Lạnh" mà các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ toàn diện lên án ĐCSTQ, ông Vương Nghị đã đưa ra một phản bác toàn diện và công kích Hoa Kỳ. Ngay cả khi đề cập đến vấn đề hai nước đóng lãnh sự quán của nhau, ông Vương Nghị một lần nữa đưa ra lời đe dọa rằng "nếu Hoa Kỳ tiếp tục lặp đi lặp lại sai lầm, thì Trung Quốc sẽ đáp trả đến cùng".

Tuy nhiên, không giống như "bài diễn văn về Chiến tranh Lạnh mới" của Hoa Kỳ với giọng điệu thống nhất về một cuộc phản công toàn diện chống lại ĐCSTQ. Sau khi tấn công kịch liệt Hoa Kỳ, ông Vương Nghị chủ động hứa sẽ "không can thiệp vào bầu cử và công việc nội bộ của Hoa Kỳ" và đưa ra giọng điệu theo cách: “Gia  tăng quan hệ Mỹ - Trung”, “Tránh đối đầu"," Đối thoại thẳng thắn"," Từ chối việc cắt đứt quan hệ", “Duy trì hợp tác".

Sự "quay ngoắt 180 độ" về  lập trường của ông Vương Nghị trong cùng một bài phỏng vấn khiến cư dân mạng bất ngờ. Một số người lo lắng: "Liệu mọi người có thể bắt kịp sự biến đổi của ông ấy?". Có người chế giễu: "Tốc độ quá nhanh, vừa nói thế này đã quay sang thế khác, cổ sắp gãy mất".

Ảnh chụp màn hình trang web.

Tuy nhiên, một số cư dân mạng cho rằng điều này thực sự rất dễ hiểu. Những lời công kích đối với Hoa Kỳ của ông Vương Nghị là để sử dụng trong nước, và đoạn ngắn cuối cùng về "đối thoại và hợp tác" là nội dung dành cho Hoa Kỳ xem.

Trước đó, tuyên bố của Đại sứ Thôi Thiên Khải (Cui Tiankai) tại Hoa Kỳ về vấn đề hai nước đóng lãnh sự quán của nhau là hoàn toàn đối lập với thái độ của ông Vương Nghị ở trên. Điều này dường như cũng chứng minh cho sách lược tuyên truyền “phân biệt đối nội và đối ngoại” của ĐCSTQ.

Vào ngày 4/8, trên New York Times, ông Thôi Thiên Khải đã lên tiếng với Hoa Kỳ rằng Trung Quốc không muốn thấy căng thẳng giữa 2 nước leo thang sau khi đóng cửa các lãnh sự quán của nhau, và nhắc lại rằng Trung Quốc sẽ "tuân thủ giai đoạn đầu của hiệp định thương mại".

Trong bài phát biểu ngày 5/8 của Bộ trưởng Vương Nghị cũng có câu "sẵn sàng đường đường chính chính đối thoại thẳng thắn và hiệu quả với phía Hoa Kỳ", khiến dư luận chú ý. Một số cư dân mạng cho rằng: "Thật xấu hổ khi dùng từ 'đường đường chính chính'". Ông Tần Bằng (Qin Peng), một nhà bình luận thời sự chính trị nói rằng bây giờ "sẵn sàng đường đường chính chính" tương đương với việc thừa nhận rằng trước đây đã "không đường đường chính chính".

Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung vào năm 2018, Hoa Kỳ đã liên tục lên án ĐCSTQ không tuân thủ các quy tắc quốc tế, đánh cắp tài sản trí tuệ của Hoa Kỳ, không giữ lời và vi phạm cam kết. Vì vậy, "sẵn sàng đường đường chính chính" theo lời ông Vương Nghị gần như đồng nghĩa với "sẵn sàng tuân thủ các quy tắc".

Ngoài ra, trong bài phát biểu của mình, ông Vương Nghị cho biết: "chế độ của Trung Quốc tốt hay không, thì người dân Trung Quốc mới có quyền phát ngôn". Tuyên bố này một lần nữa khiến cư dân mạng chế giễu.

Ảnh chụp màn hình trang web.

Ảnh chụp màn hình trang web.

Minh Thanh
Theo NTDTV