Tờ Politico cho biết, Đại học Miami Dade, Mỹ hôm thứ Năm (5/9) đã chấm dứt hợp đồng với Viện Khổng Tử, đóng cửa bốn chi nhánh cuối cùng của tổ chức liên kết với chính phủ Trung Quốc được vận hành ở bang Florida.

Động thái này diễn ra sau một tuần kể từ khi hội đồng quản trị trường chỉ định một chủ tịch lâm thời. Đại học Miami Dade cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Sáu (6/9), nguyên nhân của việc đóng cửa Viện Khổng Tử của Trung Quốc là “số lượng đăng ký thấp và giảm, không chứng minh được chi phí hoạt động” của chương trình đang vận hành.

Các nhà lãnh đạo địa phương và một nhà lập pháp trong khu vực, Thượng nghị sĩ Marco Rubio, đã khen ngợi Đại học Miami Dade vì đã chấm dứt hợp đồng với Viện Khổng Tử. Những Viện này của Trung Quốc bị chỉ trích rộng rãi vì cố gắng gây ảnh hưởng đến các trường học ở Mỹ trong khi thúc đẩy một phiên bản chỉnh sửa của lịch sử Trung Quốc.

“Các nhà lãnh đạo trường học đã đưa ra quyết định đúng đắn ngay lập tức”, ông Rubio phát biểu.

Các nhà lập pháp như ông Rubio đã đi tới Viện Khổng Tử trên khắp nước Mỹ và cắt giảm ngân sách liên bang cho các chương trình, dẫn đến hơn một chục Viện đóng cửa trong vài tháng qua.

Năm ngoái, Thượng nghị sĩ Rubio đã kêu gọi các trường cao đẳng và đại học Florida đóng cửa các Viện Khổng Tử. Thông điệp đã tác động đến ba trong số bốn trường liên kết với tổ chức này của Trung Quốc. Học viện Khổng Tử đã đóng cửa tại Đại học Nam Florida, Đại học Bắc Florida và Đại học West Florida, để lại Đại học Miami Dade với chi nhánh cuối cùng.

Việc chấm dứt Học viện Khổng Tử Miami Dade đã được một nhóm người thuộc Đảng Cộng hòa phía nam Florida gây chú ý bằng cách vận động hành lang, chống lại chương trình và các lợi ích khác của Trung Quốc trong khu vực, cụ thể là lĩnh vực giao thông vận tải. Ông Rubio ghi nhận, Đảng Cộng hòa trẻ Miami đã nâng cao nhận thức về Viện Khổng Tử trước khi tổ chức này đóng cửa.

Armando Ibarra, chủ tịch đảng Cộng hòa trẻ Miami, nói với Politico rằng nhóm đang làm việc để chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc tại miền nam Florida. Ông cho biết, Trung Quốc mang đến cho thế giới một nhận thức sai lầm về hệ thống mà họ đang cố gắng quảng bá và sử dụng các chương trình văn hóa để tuyên truyền cho sinh viên.

Nói về những căng thẳng Mỹ-Trung đang diễn ra, ông nhận định “Tôi nghĩ đó là vấn đề quan trọng nhất trong thời đại của chúng ta”.

Đại diện của Viện Khổng Tử Miami Dade đã không trả lời khi được yêu cầu bình luận.

Không riêng Mỹ, nhiều nước khác trên thế giới cũng có động thái tương tự. Mới đây, tỉnh New Brunswick của Canada công bố kế hoạch đóng cửa các học viện Khổng Tử của Trung Quốc tại các trường học của mình. Trước đó, Bộ Giáo dục tiểu bang New South Wales (NSW) của Australia cũng tuyên bố chấm dứt hợp tác với Viện Khổng Tử vì lo ngại trung tâm giáo dục này là một phần âm mưu của Bắc Kinh nhằm tăng cường ảnh hưởng ở nước ngoài.

Sự cẳng thẳng giữa người biểu tình chống lại cảnh sát và Tập đoàn MTR đã lên đến cao trào vào hôm thứ Sáu (6/9). Các trạm tàu bị phá hoại, hơi cay được dùng đến và thậm chí vụ tấn công bằng dao đã xảy ra trong một đêm hỗn loạn ở Mong Kok.

Trong suốt buổi chiều hôm đó, đám đông đã đổ về nhà ga Prince Edward yêu cầu trả lời về cuộc tấn công của cảnh sát vào ngày 31/8. Cảnh sát đã xông vào nhà ga vào hôm thứ Bảy tuần trước (31/8), bắt giữ, xịt hơi cay và tấn công khiến nhiều người dân bị thương.

Nhà điều hành đường sắt đã đóng cửa trạm tàu điện Prince Edward vào khoảng 5h15 chiều thứ Sáu (giờ địa phương) vì lý do an toàn, sau khi hàng trăm người từ chối rời đi cho tới khi nhà ga công bố các cảnh quay từ camera giám sát đêm 31/8.

Tập đoàn MTR đã phải đối mặt với những chỉ trích gay gắt vì không phát hành các video bên trong khu vực nhà ga xảy ra sự việc. Công ty nói rằng họ lo ngại về các quyền riêng tư nhưng cho biết sẽ giữ lại các video giám sát của ngày 31/8 trong vòng 3 năm thay vì 28 ngày như quy trình thông thường.

Một công nhân xây dựng 30 tuổi tên là Bernice Cheung đã nói với HKFP rằng cô mang hoa trắng tới vào hôm thứ Sáu để kêu gọi nhà điều hành MTR công khai sự thật.

“Chúng tôi không thể chứng minh nhưng chúng tôi tin rằng đã có thương vong. Vì vậy, chúng tôi lo sợ và tất cả những gì chúng tôi có thể làm là yêu cầu MTR cung cấp các video của camera giám sát để mọi người biết những gì đã xảy ra vào ngày hôm đó”, cô nói.

Jo Yeung, một ý tá 40 tuổi nói với HKFP rằng cảnh sát phải chịu trách nhiệm cho việc tấn công người dân một cách bừa bãi vào hôm thứ Bảy 31/8.

“Thật ra, cảnh sát bây giờ giống như dân xã hội đen, họ đánh người Hồng Kông mà không vì lý do gì chính đáng. Đó là điều khiến chúng tôi nổi giận, bởi cảnh sát đã mất kiểm soát. Đã có sự thay đổi rất lớn trong ba tháng qua”, cô Jo cho biết.

Nhà lập pháp ủng hộ dân chủ Au Nok-hin nói vào hôm thứ Sáu rằng ông đang hỗ trợ một người nộp đơn kiện công ty MTR tại Toà Án Khiếu Nại Nhỏ (Small Claims Tribunal). Theo ông, những cá nhân có mặt trong sự kiện đột kích của cảnh sát  tại ga Prince Edward sẽ phải được bồi thường cho những tổn hại về mặt tâm lý mà họ chịu đựng. 

Ông cũng nói thêm rằng vụ kiện này có thể cung cấp một cơ sở pháp lý để yêu cầu Công ty MTR phải tiết lộ những video ghi hình giám sát sự kiện xảy ra tại nhà ga hôm 31/8. 

Đêm hỗn loạn

Khi trời tối, MTR đã đóng cửa các trạm Mong Kok và Yau Ma Tei trong bối cảnh những người biểu tình tấn công.

Máy bán vé và cửa quay trong nhà ga Mong Ko đã bị đập vỡ.

Vào khoảng 21h20 (giờ địa phương), cảnh sát chống bạo động đã xịt hơi cay và bắn đạn túi đậu quanh đường Nathan để dẹp hàng trăm người biểu tình tập trung ở bên ngoài đồn cảnh sát ở Mong Kok.

Cảnh sát chống bạo động bao gồm Biệt Đội Chiến Thuật Đặc Biệt (Raptors) đã nỗ lực đẩy đám đông về phía nam nhà ga, nơi có nhiều rào chắn. Khói đen mịt mù từ đám cháy ở đây bốc lên.

Các cửa hàng trong khu vực phải đóng cửa khi những người biểu tình đã dồn về phía nam tại ngã ba đường Argyle.

Gần 20 cảnh sát chống bạo động sau đó phải đối mặt với hơn 100 người biểu tình đang giận dữ, buộc lực lượng cảnh sát phải dồn người dân về phía đường Argyle.

Vào khoảng 22h50, cảnh sát xịt hơi cay vào đám đông sau khi người biểu tình ném ô về phía cảnh sát.

Tấn công bằng dao

Khi những người biểu tình quay trở lại đường Nathan, một số đã chạy tới toà nhà phía nam cùng với nhân viên sơ cứu vì vụ tấn công bằng dao diễn ra. HKFP ghi nhận tại hiện trường một con dao bị bỏ lại và hai người đàn ông cùng một phụ nữ được điều trị vết thương vừa bị chém.

Lính cứu hoả được gọi đến cầu thang của một căn hộ trên đường Canton. Chiếc cửa gỗ dẫn vào căn hộ kẻ tấn công đã bị phá vỡ. Apple Daily đưa tin, vết máu được nhìn thấy trên khắp hành lang. 

Sau 23h, những người biểu tình bắt đầu phá hủy lối ra ga tàu điện ngầm Yau Ma Tei và bôi đen logo của tập đoàn bằng cách dùng sơn phun.

Người biểu tình đeo mặt nạ đập vỡ cửa sổ của một lối ra và phá hủy đèn huỳnh quang bên trong.

Một số làm hỏng các camera giám sát, trong khi những người khác vẽ lên tường yêu cầu MTR phải công bố những video ghi hình ngày 31/8.

Vào 0h10 sáng, hàng chục người vây quanh một phương tiện giao thông đang di chuyển và bắt đầu đập vỡ cửa sổ xe sau khi họ nói rằng tài xế đã cố tình lái xe đâm vào người biểu tình.

Cảnh sát chống bạo động đã tràn vào sau nửa đêm, bảo vệ đường Nathan khi những người biểu tình chạy về phía đường Hung Hom.

Chính phủ đã phát đi thông điệp trước 23h thứ Sáu, lên án người biểu tình là cực đoan và bạo lực, nói rằng: “Lực lượng cảnh sát sẽ dùng các biện pháp phù hợp để giải tán và cảnh báo những người biểu tình chấm dứt mọi hành vi bất hợp pháp và giải tán ngay lập tức”.