AFP

Một nữ công an Trung Quốc ở Giang Tô so sánh hộ chiếu Trung Quốc cũ (bên trái) và hộ chiếu điện tử mới (bên phải) hôm 14-05-2012.

Tham vọng ngàn đời

Trao đổi với Quỳnh Chi, nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc tuy không ngạc nhiên trước hành động này nhưng cho rằng việc này là “một thách thức rất lớn”. Trước tiên ông cho biết:

Đinh Kim Phúc: Vấn đề này tôi cũng vừa được biết nhưng cũng không mấy làm lạ. Vừa qua có một cuộc hội thảo về Biển Đông được tổ chức tại Tp. HCM thì các học giả Việt Nam đưa ra một nhận xét chung là các học giả Trung Quốc đã dịu giọng, đã xuống nước, đã ôn hòa hơn. Tôi cho rằng những nhận xét như thế là ngộ nhận.

Trong diễn văn khai mạc đại hội ĐCSTQ lần thứ 18 vừa qua, ông Hồ Cẩm Đào nhấn mạnh rằng Trung Quốc quyết tâm trở thành một cường quốc biển. Rõ ràng Trung Quốc là một cường quốc đang lên; họ chưa đủ sức vươn ra bốn biển. Cho nên Biển Đông là trọng điểm số 1, Biển Hoa Đông là trọng điểm số 2. Hai vùng biển này được xem như một chìa khóa để Trung Quốc mở cửa ra thế giới.

Nếu Trung Quốc quyết định in bản đồ gọi là “đường lưỡi bò” lên hộ chiếu phổ thông thì đây là một thách thức rất lớn đối với tất cả những ai quan tâm.

Đinh Kim Phúc

Hành động của Trung Quốc trên biển Hoa Đông cũng như trên Biển Đông trong thời gian vừa qua là một sự tiếp nối từ tư tưởng của Mao Trạch Đông cho đến lý luận của Đặng Tiểu Bình, qua Hồ Cẩm Đào và bây giờ là Tập Cận Bình. Đó là tham vọng ngàn đời của các lãnh đạo Trung Quốc. Trung Quốc muốn hòa bình, hữu nghị nhưng lời nói của họ thì không bao giờ đi đôi với việc làm. Nếu Trung Quốc quyết định in bản đồ hình lưỡi bò bao gồm hơn 80% diện tích Biển Đông thì đó là hành động cuối cùng làm thức tỉnh những ai còn ảo tưởng về sự phát triển hòa bình của Trung Quốc.

Quỳnh Chi: So sánh với những động thái của Trung Quốc trong thời gian gần đây chẳng hạn như phát triển tour du lịch ra Hoàng Sa, tăng cường tuyên truyền và ủng hộ học giả Đài Loan – Trung Quốc kết hợp tìm cơ sở pháp lý cho đường lưỡi bò… thì ông thấy việc in bản đồ hình lưỡi bò lên hộ chiếu quan trọng như thế nào?

Đinh Kim Phúc: Trung Quốc và Đài Loan hợp sức với nhau để khẳng định chủ quyền cho thấy họ xem quyền lợi dân tộc là trên hết chứ không phải ý thức hệ. Đó là một trong những cái để chúng ta suy nghĩ. Nếu Trung Quốc quyết định in bản đồ gọi là “đường lưỡi bò” lên hộ chiếu phổ thông thì đây là một thách thức rất lớn đối với tất cả những ai quan tâm, những ai có tiếng nói, những ai có quyền lợi trong tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông.

Việt Nam sẽ mất tất cả

Quỳnh Chi: Trung Quốc thường được nói đến như một quốc gia có chủ nghĩa dân tộc rất lớn. Ông nghĩ hành động này có mối liên quan nào đến việc gợi lên chủ nghĩa dân tộc ở Trung Quốc?

Đinh Kim Phúc: Bất cứ một tinh thần dân tộc, chủ nghĩa dân tộc hay cực đoan dân tộc thì bất cứ quốc gia nào cũng có, không lúc này thì lúc khác.

Bản đồ hình lưỡi bò trên biển Đông do Trung Quốc đơn phương công bố. AFP photo.

Quỳnh Chi: Một câu trả lời rất thú vị và dí dỏm. Thưa ông, việc Trung Quốc in bản đồ lên hộ chiếu phổ thông có phải nhằm phản ứng lại hành động Phillippines mời 3 nước khác là Việt Nam, Malysia, Brunei đến dự hội nghị về Biển Đông tại Philiipines vào tháng tới không (đề nghị về hội thảo này đã được đưa ra từ năm ngoái)?

Đinh Kim Phúc: Tôi không nghĩ đây là hành động nhất thời nhằm phản ứng lại sáng kiến của Philippines là kêu gọi 4 nước hợp tác về Biển Đông.

Một khi Trung Quốc xem Biển Đông là lợi ích cốt lõi. Và một khi Việt Nam xem tình hữu nghị Việt – Trung là lợi ích cốt lõi thì Việt Nam sẽ mất tất cả.

Đinh Kim Phúc

Trong hội nghị cấp cao ASEAN vừa qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương đã nói rằng đây không phải là thời điểm chín muồi để bàn thảo về Bộ Qui tắc Ứng xử trên Biển – COC. Tất cả những tuyên bố của Trung Quốc tại ĐH 18 vừa qua là một chỉ dấu cho thấy con đường của Trung Quốc là do người Trung Quốc, Chính phủ Trung Quốc quyết định; những nước khác không được xen vào dù đó là ai.

Quỳnh Chi: Câu hỏi cuối cùng thưa ông, ông Lương Thanh Nghị - phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam vừa phản đối lại hành động in bản đồ đường lưỡi bò lên hộ chiếu Trung Quốc. Trong quá khứ Việt Nam cũng thường xuyên phản đối lại những hành động được cho là vi phạm chủ quyền Việt Nam. Tuy nhiên Trung Quốc vẫn có những hành động được đánh giá là leo thang. Ông đánh giá thế nào về mối quan hệ Việt – Trung hiện nay?

Đinh Kim Phúc: Nói một cách ngắn gọn thì “Một khi Trung Quốc xem Biển Đông là lợi ích cốt lõi. Và một khi Việt Nam xem tình hữu nghị Việt – Trung là lợi ích cốt lõi thì Việt Nam sẽ mất tất cả”. Đó không phải chỉ là ý riêng của tôi mà còn là ý của rất nhiều học giả tại hội nghị Biển Đông vừa qua.

Quỳnh Chi: Xin cám ơn ông.

 

TQ in đường 'lưỡi bò' trên hộ chiếu

Trung Quốc cho in hình đường chủ quyền chín đoạn ở Biển Đông lên hộ chiếu điện tử kiểu mới, khiến Việt Nam và Philippines phải lên tiếng phản đối.

Quan chức Bộ Ngoại giao Việt Nam nói với BBC rằng bộ này đã gửi công hàm phản đối tới Trung Quốc 'cách đây nửa tháng'.

Mới nhất, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị nói với các nhà báo ở Hà Nội: "Việc làm trên của Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với các vùng biển liên quan ở Biển Đông".

"Đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội trao công hàm phản đối và yêu cầu Trung Quốc hủy bỏ những nội dung sai trái in trên hộ chiếu phổ thông điện tử nói trên."

Quan ngại chính là khi công dân Trung Quốc sử dụng hộ chiếu in hình bản đồ, vẫn được gọi là 'đường lưỡi bò' chiếm phần lớn Biển Đông, ra nước ngoài; nếu các nước sở tại đóng dấu xuất nhập cảnh thì có thể được xem là chấp nhận yêu sách chủ quyền của Trung Quốc hay không.

Và trong trường hợp không chấp nhận bản đồ chủ quyền này, thì dựa trên lý do nào để từ chối xuấ̉t nhập cảnh đối với người Trung Quố́c?

Philippines, xưa nay vẫn là quốc gia lớn tiếng chỉ trích Trung Quốc ở Biển Đông nhất, cũng lập tức phản đối một cách mạnh mẽ.

Truyền thông Philippines dẫn lời Ngoại trưởng Albert del Rosario viết trong công hàm ngoại giao gửi tới Bắc Kinh thông qua đường đại sứ quán, rằng Manila "cực lực phản đối việc in hình đường chín đoạn trong hộ chiếu điện tử vì bản đồ này bao gồm các phần lãnh thổ và lãnh hải của Philippines".

“Philippines không chấp nhận đường chín đoạn, cho đây là tuyên bố chủ quyền về lãnh hải một cách quá đáng, vi phạm luật pháp quốc tế."

Chủ đề nóng

Chủ đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông đã phủ bóng lên nhiều cuộc họp châu Á-Thái Bình Dương, kể cả hội nghị thượng đỉnh vừa kết thúc ở Phnom Penh, có sự tham dự của Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Các nước trong khu vực vẫn không thể đạt được một sự thỏa thuận về giải quyết tranh chấp.

Điều đáng nói, là đường lưỡi bò tuy được Trung Quốc mang ra sử dụng nhiều trng thời gian gần đây, nó không có tọa độ được quy định rõ ràng, và do vậy, bị cho là thiếu tính pháp lý.

Giới quan sát nhanh chóng đưa ra bình luận về động tác mà một số người gọi là 'thâm độc' này của Trung Quốc.

Trung Quốc đang cấp mới hàng triệu hộ chiếu có gắn chip điện tử

Một nhà ngoại giao ở Bắc Kinh, đề nghị giấu tên, nói với tờ FT: "Đây là bước leo thang khá nghiêm trọng vì Trung Quốc đang cấp hàng triệu hộ chiếu mới, và hộ chiếu người lớn nay có thời hạn 10 năm".

"Nếu như thay đổi lập trường, thì Bắc Kinh sẽ phải thu hồi toàn bộ số hộ chiếu này."

Được biết Bộ Công an Trung Quốc chịu trách nhiệm thiết kế và cấp mới các hộ chiếu.

Trong loại hộ chiếu điện tử mới này, ngoài đường 'lưỡi bò' còn có các hình ảnh mô tả phong cảnh Trung Quốc và hai địa điểm du lịch nổi tiếng ở Đài Loan.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc, khi được liên lạc, trả lời ngắn gọn: "Bản đồ trong hộ chiếu không nhằm vào bất cứ quốc gia nào".

"Trung Quốc sẵn sàng đối thoại với các nước liên quan."

Hộ chiếu kiểu mới, lần đầu tiên có gài chip điện tử, bắt đầu được công an Trung Quốc cấp cho công dân khoảng 5 tháng trước đây.

Giáo sư môn quan hệ quốc tế Đại học Nhân dân, ông Thời Ân Hoằng, thì bình luận rằng tuy loại hộ chiếu mới này có thể giúp "thể hiện chủ quyền, nhưng cũng có thể làm phức tạp hóa tình hình vốn đã nhiều vấn đề".

Ông Thời cho rằng quyết định in hình bản đồ này là do lãnh đạo cấp bộ đưa ra, chứ "không phải từ cấp lãnh đạo cao nhất".

 

Việt Nam và Philippines phản đối Trung Quốc in yêu sách chủ quyền biển đảo trên hộ chiếu mới

Hộ chiếu cũ (trái) và hộ chiếu mới của Trung Quốc (bên phải).

DR

Trọng Nghĩa

Bắc Kinh lại vừa áp dụng một thủ đoạn mới nhằm áp đặt đòi hỏi chủ quyền trên biển của họ : In bản đồ hình lưỡi bò - biểu thị yêu sách của Trung Quốc đối với các vùng biển đảo chung quanh - trên hộ chiếu mới bắt đầu được lưu hành. Hành động này vào hôm nay, 22/11/2012 đã bị Việt Nam và Philippines đồng loạt phản đối.

Phát biểu với báo chí tại Hà Nội, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị khẳng định rằng việc Trung Quốc in tấm bản đồ 9 đường gián đoạn trong hộ chiếu mới cấp cho công dân của họ là một hành động “vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam đối với các vùng biển liên quan ở Biển Đông”.

Ông Lương Thanh Nghị còn cho biết thêm là đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội để trao công hàm phản đối và yêu cầu Bắc Kinh “hủy bỏ những nội dung sai trái in trên hộ chiếu phổ thông điện tử nêu trên”.

Đây không phải là lần đầu tiên mà Việt Nam lên tiếng về mưu toan áp đặt chủ quyền này của Trung Quốc. Theo báo Anh Financial Times vào hôm qua, 21/11, Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh đã chính thức lưu ý Trung Quốc về hộ chiếu mới này, hai bên đang thảo luận, nhưng cho đến nay vẫn không có kết quả.

Cùng lúc với phía Việt Nam, chính quyền Philippines cũng lên tiếng phản đối hành vi của Trung Quốc, với những lời lẽ dữ dội hơn.

Theo hãng tin Anh Reuters, đích thân Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosarion đã lên tiếng, cho biết là : “Philippines cực lực phản đối việc tấm bản đồ 9 đường gián đoạn được lồng vào hộ chiếu (của Trung Quốc) vì hình này đã bao trùm những vùng rõ ràng là lãnh thổ và vùng biển của Philippines”.

Xin nhắc lại là Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu như toàn bộ vùng Biển Đông, và thể hiện yêu sách này trên một tấm bản đồ gồm 9 đường gián đoạn – gọi nôm na là “đường lưỡi bò” – được Bắc Kinh chính thức công bố vào tháng 5 năm 2009. Đường ranh này bao trùm hơn 80% diện tích Biển Đông, gộp cả các quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa và bãi Macclefield, đồng thời ăn sâu vào vùng biển của các láng giềng từ Việt Nam, Philippines, cho đến Brunei, Malaysia, thậm chí lấn luôn một phần nhỏ của vùng Natuna của Indonesia.

Yêu sách của Bắc Kinh đều đã bị các nước như Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei – vốn cũng đòi hỏi chủ quyền trong vùng Biển Đông - phản đối. Giới nghiên cứu khoa học cũng đánh giá là tấm bản đồ hình lưỡi bò không có cơ sở pháp lý. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn làm ngơ và ngày càng có nhiều động thái nhằm áp đặt chủ quyền của họ.

Trung Quốc in ‘đường lưỡi bò’ trong hộ chiếu, Việt Nam phản đối

 Hà Nội và Manila lên tiếng phản đối việc Bắc Kinh in bản đồ đường 9 đoạn, trong hộ chiếu mới cấp cho công dân nước này.

Bản đồ đường lưỡi bò do Trung Quốc vẽ, giành chủ quyền hầu như toàn bộ lãnh hải ở Biển Đông.
Ông Lương Thanh Nghị, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Việt Nam, hôm 22/11, tuyên bố rằng việc làm của Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với các vùng biển liên quan ở Biển Đông.

Ông Nghị cũng cho biết thêm rằng đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội trao công hàm phản đối và yêu cầu Bắc Kinh hủy bỏ những nội dung sai trái in trên hộ chiếu phổ thông điện tử nói trên.

Đường 9 đoạn, hay còn được gọi là đường lưỡi bò, đường chữ U, bao trọn 4 nhóm quần đảo và bãi đá ngầm lớn trên biển Đông trong đó có Hoàng Sa và Trường Sa, và chiếm phần lớn diện tích ở biển Đông.

Theo giới phân tích, việc làm của Bắc Kinh sẽ đẩy các quốc gia đang tranh chấp chủ quyền ở biển Đông vào tình thế ‘tiến thoái lưỡng nan’, vì họ sẽ phải đóng dấu nhập cảnh hộ chiếu của hàng nghìn du khách và doanh nhân Trung Quốc có in hình ảnh tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc mà các nước này bấy lâu nay phản đối.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố các công dân Trung Quốc mang hộ chiếu điện tử này sẽ vi phạm chủ quyền của Philippines.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario hôm 22/11 đã mạnh mẽ phản đối việc Bắc Kinh in hình đường 9 đoạn vào hộ chiếu mà Manila cho rằng bao gồm khu vực ‘rõ ràng thuộc chủ quyền của Philippines’.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố các hộ chiếu mới đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Bộ này nói rằng các hộ chiếu mới in hình bản đồ của Trung Quốc không nhắm vào bất kỳ một nước nào, đồng thời tuyên bố Bắc Kinh sẵn lòng tích cực trao đổi với các nước liên quan.

Hiện chưa rõ Trung Quốc đã bắt đầu in các hộ chiếu mới khi nào.

Nguồn: Vietnam MOFA, Reuters, VOA