Trần Quốc Việt (Danlambao) - Formosa là phép thử lương tâm người Việt. Hầu như đa số mọi người cúi đầu cam phận trước thảm họa môi trường sinh tồn ghê gớm nhất và toàn diện nhất trong lịch sử nước nhà. Phép thử cho kết quả rằng chúng ta gần như chấp nhận phải sống với Formosa như đang phải sống với vô vàn những cơn lũ đang tàn phá đất nước này. Khác biệt chăng là Formosa có lẽ là cơn lũ lớn nhất chung cuộc kết liễu Việt Nam. Thay vì để mình bị chết đắm trong cơn lũ tuyệt vọng và vô cảm của cá nhân, hơn bao giờ hết chúng ta lúc này phải cần sát cánh bên nhau cho cuộc đấu tranh sinh tồn chung bởi lẽ đơn giản Formosa còn nước Việt mất. Nhân quyền, dân chủ, và tự do còn có nghĩa gì khi người hưởng những giá trị này là những thế hệ bị ung thư, tàn phế, và khuyết tật bẩm sinh ở trên đất nước mà những ông bà, cha mẹ, và anh chị thế hệ trước đã buông xuôi và ngoảnh mặt.
Dân chúng trong xã hội ngày nay ở Việt Nam chẳng khác gì những người mà nhà văn Lỗ Tấn ngày trước đã nhìn thấy trong xã hội Trung Quốc đương thời: “Dân mà còn ngu muội, hèn nhát thì dù thân thể có khỏe mạnh, cường tráng chăng nữa, cũng chỉ có thể làm thứ người mà người ta đưa ra chém đầu thị chúng và làm thứ người đứng xem cuộc thị chúng vô vị như thế kia mà thôi. Còn như đau ốm mà có phải chết đi ít nhiều thì chưa hẳn đã là bất hạnh.”
Còn gì buồn hơn và bi kịch bằng khi Formosa giết biển cả và gây ra bao thảm cảnh cho hàng triệu đồng bào mà đa số dân chúng nước ta chỉ biết khoanh tay đứng nhìn như đứng xem cuộc hành quyết thị chúng tuy họ có thể lờ mờ nhận thức rằng ngày nào đấy họ rốt cuộc cũng sẽ đứng vào vị trí của nạn nhân hôm nay dưới ánh đao của đao phủ. Món quà lớn nhất chúng ta dâng lên Formosa, xét cho cùng, chính là sự cam phận và vô cảm ấy của chính chúng ta.
Nếu chúng ta tuyệt vọng thì hãy đấu tranh theo kiểu tuyệt vọng như hình ảnh vài nhóm người tổ chức các cuộc xuống đường kiểu du kích vừa qua. Ba bốn người lẻ loi bước trên phố xá nóng bức đông người qua lại để hô vang khẩu hiệu “Formosa cút xéo khỏi Việt Nam.” Dòng xe cộ chạy qua họ, dăm ánh mắt tò mò ngoái nhìn lại. Chỉ thế thôi, không một tiếng vang hưởng ứng. Ta nhìn cảnh này mà thấy ứa nước mắt, nhưng Formosa và bạo quyền nhìn cảnh này mà thấy hân hoan và tự tin cho sự vững chắc của tiền đồ của họ.
Nhưng cuộc đấu tranh chung này không phải là cuộc đấu tranh của tuyệt vọng hay hy vọng mà là cuộc đấu tranh của bản năng sinh tồn của toàn thể dân chúng trước bước đường cùng chung. Vì thế sinh lộ duy nhất mở ra cho chúng ta chính là cuộc đấu tranh của đa số dân chúng đồng loạt phản kháng Formosa liên tục không ngừng nghỉ dưới nhiều hình thức đấu tranh cá nhân và tập thể khác nhau.
Hãy hình dung bàn cân mà một bên là Formosa và một bên là hàng triệu người Việt Nam xuống đường liên tục để phản kháng hành động diệt chủng của họ. Nếu 90 triệu người tham gia vào cuộc đấu tranh thì sức nặng của Formosa cuối cùng chỉ là gam bất chấp những kẻ đồng mưu đứng sau lưng họ còn sức nặng của chúng ta là tấn. Trước cán cân như thế Formosa sẽ sớm bị hắt bay ra khỏi Việt Nam một sớm một chiều.
Bước khởi đầu của cuộc đấu tranh chung là mọi người phải đồng hành với nhau. Những bàn chân cùng đi chung hướng sẽ tạo ra hy vọng và rồi mở ra con đường hồi sinh cho biển và con người Việt Nam như Lỗ Tấn từng nói: “Ta không thể nói hy vọng tồn tại hay không thể nói hy vọng không tồn tại. Hy vọng giống như những con đường trên mặt đất. Vì thật ra khởi đầu mặt đất không có đường, nhưng nhiều người đi lại thì thành con đường.”
Con đường sinh tồn và hy vọng của Việt Nam sẽ không chấm dứt ở đây với các thế hệ chúng ta và con cháu mà sẽ tiếp tục kéo dài mãi mãi khi những đôi chân đồng loạt bước ra từ trái tim riêng yêu nước xuống con đường đồng hành chung của cả dân tộc mà rất nhiều thế hệ tiền nhân đã trả giá đắt để đi qua trong suốt hơn bốn ngàn năm sinh tồn đầy bao thăng trầm.
28.07.2016
danlambaovn.blogspot.com
...Cá chết ở vùng biển 4 tỉnh miền Trung không những chỉ là một thảm họa môi trường nghiêm trọng nhất trong lịch sử Việt Nam mà còn là một cơn khủng hoảng to lớn về mặt xã hội, chính trị, ảnh hưởng sâu xa đến sự sống còn, độc lập của đất nước Việt Nam. Trước cơn khủng hoảng này, nếu không dấn thân để cùng nhau góp phần giải quyết, chúng ta đang tự viết bản án tử cho đất nước thân yêu của chúng ta...
*
Tâm tình và lời kêu gọi của Mạng Lưới Blogger Việt Nam
Hãy đồng lòng, đoàn kết đứng lên bảo vệ môi trường, đòi hỏi Formosa rời khỏi Việt Nam và truy tố những thành phần có trách nhiệm.
...Cá chết ở vùng biển 4 tỉnh miền Trung không những chỉ là một thảm họa môi trường nghiêm trọng nhất trong lịch sử Việt Nam mà còn là một cơn khủng hoảng to lớn về mặt xã hội, chính trị, ảnh hưởng sâu xa đến sự sống còn, độc lập của đất nước Việt Nam. Trước cơn khủng hoảng này, nếu không dấn thân để cùng nhau góp phần giải quyết, chúng ta đang tự viết bản án tử cho đất nước thân yêu của chúng ta...
*
Thảm họa môi trường do Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS) gây ra đã tạo nên những hệ luỵ nghiêm trọng, ảnh hưởng tai hại lâu dài đến môi trường, sức khỏe, đời sống của người dân và kinh tế quốc gia mà trực tiếp nhất là ngư dân bốn tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế. Quan trọng hơn, đời sống, truyền thống văn hóa - ngư nghiệp hàng trăm năm tạo dựng đứng trước nguy cơ bị hủy diệt.
Tình trạng cá chết hàng loạt, biển bị nhiễm độc sẽ làm biển Đông của đất nước vắng bóng ngư dân và tạo thêm điều kiện cho Bắc Kinh đẩy mạnh âm mưu xâm lược bằng những sinh hoạt của người Trung Quốc trên vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam đã bị bỏ trống.
Do đó cá chết ở vùng biển 4 tỉnh miền Trung không những chỉ là một thảm họa môi trường nghiêm trọng nhất trong lịch sử Việt Nam mà còn là một cơn khủng hoảng to lớn về mặt xã hội, chính trị, ảnh hưởng sâu xa đến sự sống còn, độc lập của đất nước Việt Nam.
Trước cơn khủng hoảng này, nếu không dấn thân để cùng nhau góp phần giải quyết, chúng ta đang tự viết bản án tử cho đất nước thân yêu của chúng ta.
Tuy nhiên, chúng ta không thể nào giải trừ tai họa bằng những nỗ lực riêng lẻ, ngắn hạn, không đồng nhất, khó tạo được tác động thay đổi lớn.
Do đó, Mạng Lưới Blogger Việt Nam (MLBVN) tha thiết kêu gọi:
1. Đặt Tổ quốc trên hết, hãy đồng hành cùng nhau:
Các tổ chức, đảng phái, đoàn thể, hội, nhóm chính trị, xã hội dân sự, những người hoạt động trong mọi lãnh vực Dân sinh, Nhân quyền, Dân chủ trong và ngoài nước, các bạn bè, anh chị em đã từng cùng nhau chia sẻ những đắng cay, ngọt bùi của những ngày xuống đường bày tỏ lòng yêu nước... hãy cùng nhau gạt qua những khác biệt để cùng nắm tay nhau, đoàn kết, đồng lòng và đồng hành cùng nhau tranh đấu cho một mục tiêu chung: Đòi hỏi đảng và nhà nước Việt Nam phải giải quyết tận gốc những hệ luỵ tai hại do Formosa gây ra; truy tố thủ phạm, xét xử những cán bộ có trách nhiệm và chấm dứt hoạt động của Formosa tại Việt Nam.
2. Đừng giao phó trách nhiệm và vận mạng đất nước cho một nhóm thiểu số:
MLBVN tha thiết kêu gọi quý bác, cô, chú, quý tu sĩ, các thầy cô giáo kính mến, các bậc trí thức, các bạn trẻ sinh viên học sinh thân thương hãy góp một bàn tay, đồng hành với những công dân đã và đang tranh đấu vì chính vận mạng của đất nước để bảo vệ những giá trị Việt Nam, bảo vệ chính ngư dân và môi trường biển Việt Nam.
3. Hãy kiên trì đấu tranh không ngừng nghỉ:
Mỗi ngày, hóa chất độc hại vẫn luân lưu trên biển cả, mỗi người dân ở bốn tỉnh miền Trung vẫn nhìn về tương lai trong đen tối, và người thân của chúng ta vẫn đối diện với nguy cơ bị hủy diệt bởi môi trường, thức ăn bị ngộ độc.
Mỗi ngày, không những Formosa mà còn nhiều nhà máy khác vẫn đang thải hóa chất độc hại ra môi trường. Mỗi ngày, biển Đông bị bỏ trống, vắng bóng ngư dân.
Do đó, từng ngày, từng giờ chúng ta phải không ngừng tranh đấu, không để mọi sự chìm vào quên lãng như số phận của những con cá chết.
Từ những điều mong mỏi trên, MLBVN xin phép được góp phần gợi ý cho những phương hướng hoạt động dựa vào 3 tinh thần trên: đoàn kết, tất cả cùng tham gia và kiên trì:
I. Tất cả cùng nhau khởi động và tiến hành một phong trào tranh đấu khôi phục và bảo vệ môi trường, chấm dứt những thảm họa tương tự trong tương lai bằng một cuộc biểu tình rộng khắp, trải dài từ trong nước ra đến hải ngoại vào ngày Chủ Nhật, 31 tháng 7 năm 2016.
Đây là bước khởi đầu của chiến dịch với những đối tượng và mục tiêu sau:
1. Đối với Formosa:
a. Đòi hỏi phải giám định lại những thiệt hại đối với môi trường, đời sống người dân; phải được thực hiện bởi những chuyên gia thẩm định chuyên môn, độc lập để việc bồi thường được thực hiện công bằng, thỏa đáng;
b. Truy tố những cá nhân có trách nhiệm liên đới ra trước tòa án hình sự;
c. Chấm dứt hoạt động của Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh tại Việt Nam.
2. Đối với các quan chức trong chính phủ Việt Nam:
a. Đòi hỏi phải cách chức những nhân sự sau:
- Ông Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi Trường vì đã không có những quyết định ngay từ đầu để cảnh giác người dân về tình trạng hiểm nghèo do biển, cá bị nhiễm độc;
- Ông Võ Tuấn Nhân, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã lừa dối người dân về nguyên nhân dẫn đến tình trạng cá chết khi ông ta tuyên bố tảo nở hoa và thủy triều đỏ là thủ phạm;
- Ông Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã mị dân bằng hệ thống truyền thông đưa tin, bài vở đánh lừa dư luận, cộng với hành động mời nhiều nhà báo đi ăn cá biển tại nhà hàng Hải Yến để "minh chứng" cho sự an toàn của thực phẩm và nước biển;
b. Đòi hỏi nhà nước phải minh bạch số lượng hóa chất độc hại đã bị Formosa thải ra biển; đồng thời công bố nguyên nhân thật sự dẫn đến tình trạng cá chết trên nhiều sông, hồ xảy ra ở khắp 3 miền đất nước sau khi thảm trạng cá chết tại Vũng Áng xảy ra.
c. Đòi hỏi phải công bố minh bạch nguyên nhân tử vong của người thợ lặn Lê Văn Ngày vào ngày 24/04/2016 sau khi lặn làm việc gần khu vực xả thải của nhà máy thép Formosa cũng như số phận của nhiều thợ lặn khác.
II. Tiếp nối bằng nhiều cuộc biểu tình và nhiều hoạt động đa dạng tự phát:
1. Đề nghị sử dụng và phổ biến khẩu hiệu: "Cá muốn sống, chúng tôi muốn sống" / "Fish want to live, to live we want" ở khắp mọi nơi, trên áo, trên mạng, trên đường phố để duy trì ngọn lửa của phong trào.
2. Mang nơ vàng trên ngực áo (nơ vàng cũng mang hình dạng của cá) để thể hiện tinh thần nhớ đến thảm họa cá chết, biển bị hủy diệt.
3. Thực hiện những cuộc thả tờ rơi bất ngờ, không công bố; tổ chức những lần xuống đường nhanh gọn, dưới nhiều hình thức đa dạng, bởi các nhóm nhỏ tại nhiều địa điểm khác nhau; tiến hành những cuộc trao tài liệu tóm tắt về tác hại môi trường cho sinh viên học sinh tại các trường đại học, cho đồng bào tại các phố chợ đông người.
4. Tổ chức những cuộc họp mặt liên kết giữa các hội, nhóm xã hội dân sự, nhân quyền, tôn giáo trong nước; các đảng phải, tổ chức, cộng đồng tại hải ngoại để cùng nhau hợp tác, lập ra những liên minh tranh đấu, biến tinh thần đoàn kết thành hiện thực.
5. Từ những nỗ lực liên kết, cùng nhau tổ chức những buổi hội thảo với sự tham gia của các chuyên gia về môi trường để nâng cao nhận thức của người dân về thảm họa Formosa.
6. Tìm kiếm sự hỗ trợ từ các NGO, tổ chức bảo vệ môi trường trên thế giới, đặc biệt là Chương trình về Môi trường của Liên Hiệp Quốc (UNEP) cho một dự án về môi trường, trong đó có một nghiên cứu về những tác hại môi trường mà tập đoàn Formosa đã gây ra tại nhiều nơi trên thế giới.
7. Kêu gọi và vận động những chuyên gia, trí thức Việt Nam trong và ngoài nước thành lập một tổ chức chuyên môn, độc lập về nghiên cứu môi trường tại Việt Nam.
8. Tổ chức những buổi ca nhạc tranh đấu với chủ đề về Biển và Thân phận Ngư Dân, thực hiện những kịch bản, những video clip, những chương trình nghệ thuật để vừa thể hiện tội ác của Formosa, vừa tạo sự tham gia của giới văn nghệ sĩ.
9. Tổ chức những cuộc đi thăm, trao đổi với đồng bào ngư dân miền Trung, thực hiện phóng sự để ngư dân cất tiếng nói đến toàn thế giới. Thực hiện những chương trình từ thiện để hỗ trợ nạn nhân, đặc biệt là các em nhỏ.
10. Tiếp tục gia tăng hoạt động truyền thông mạng cho chủ đề bảo vệ môi trường, vạch trần những sai trái của Formosa, những kẻ đứng đằng sau và những người đã tiếp tay cho Formosa để tạo nên một hệ thống sai trái và lộng hành.
Kính thưa quý vị, cô bác, các anh chị em và bạn bè quý mến,
Tất cả những gì trình bày ở trên chỉ là những gợi ý ban đầu, xuất phát từ mong mỏi tất cả chúng ta có thể cùng nhau ngồi lại, nắm tay nhau và cùng đứng lên biến những suy tư, thao thức thành hành động.
Điều mong ước của MLBVN là được nhìn thấy các bạn tranh đấu cho nhân quyền, các anh chị bảo vệ cây xanh, các bác các chú trong các đảng phái, những văn nghệ sĩ, trí thức, và quan trọng hơn hết, rất nhiều, hàng ngàn, hàng chục ngàn những khuôn mặt rất mới sẽ nắm tay nhau làm nên một biểu tượng Diên Hồng cho phong trào tranh đấu khôi phục và bảo vệ môi trường, bảo vệ ngư nghiệp, chủ quyền biển Đông và bảo đảm rằng con cháu chúng ta có được một cuộc sống an toàn, lành mạnh và tự do trong mọi lãnh vực.