Công dụng những chiếc gùi của người Gia rai

28 Tháng Tư 20142:00 CH(Xem: 3063)

Bài và hình: K’Sim 

Chiếc gùi của người Gia rai (Jơ rai), sống nhiều ở hai tỉnh Kon tum và Gia Lai, rất đa dạng. Mỗi loại gùi có đặc tính sử dụng khác nhau, và người ta rất kiêng cữ việc dùng gùi không đúng với công dụng.

blank

Trước tiên phải nói đến chiếc gùi chuyên dùng cho đi rẫy (tiếng Gia rai gọi là sa-pi-hong), sa-pi-hong của đàn ông thường to hơn và có sức chứa gần gấp đôi phụ nữ. Gùi được đan bằng những nan tre cật đứng dày 0,5 cm rất chắc chắn, nan quấn quanh cũng toàn cật tre vót nhẵn, miệng gùi được bện bằng sợi mây rừng có những nút thắt kỹ càng. 

Gùi bện mộc chứ không xen kẽ nan màu, chỉ những cô gái thì trang điểm cho sa-hi-pong của mình mấy cánh hoa ở lưng gùi hoặc thắt các mô tuýt hình học trên miệng. Gùi này buổi sáng có thể bỏ cơm, gạo, nước vào để đem theo, chiều về gùi lúa, bắp (nông sản nói chung) hoặc rau, đậu kiếm được từ rẫy, nhưng đặc biệt không được bỏ áo quần hay bất kỳ thứ gì hôi hám vào trong đó, nếu có đem theo thì phải cầm trên tay. Kỵ nhất là bỏ gà, chó, mèo sống cho dù chúng còn nhỏ.
Hkạ là loại gùi nhỏ nhắn xinh xắn và có thêm cái nắp đậy hình nón chuyên dùng để đựng váy áo, mùng mền, tư trang khác khi muốn đi đâu dài ngày hoặc dùng ở trong phòng như chiếc va li vậy. Gùi trông mỏng manh, nhẹ nhàng nhưng được bện khá cầu kỳ, nan vót tròn rồi tuốt lại cho nhẵn bóng, nan nhuộm nhiều màu thắt nhiều hoa văn nổi. Bện được chiếc gùi này thời gian lâu gấp ba, gấp bốn gùi sa-pi-hong.

blank

Ba-gui là gùi chỉ dùng để đi lấy củi rất thô kệch được đan chắc chắn từ phần thân đến, dưới đáy còn lót thêm miếng gỗ tròn, nhất là miệng bện nhiều lớp nan mây rừng theo kiểu vòng thắt, quai gùi có thể dùng da trâu phơi khô nạo mỏng hoặc bện bằng mây bản to để khi gùi nặng không bị tì làm đau vai, đau ngực.
Pih-ia là gùi chuyên dùng để đựng bầu khô đi lấy nước, pih-ia có nan đứng khá chắc chắn, nhưng chỉ cần 3 hay 5 vòng nan bện quanh, mỗi vòng 5-7 cm cách khoảng đều nhau, vì bầu nước không thể lọt được. Phụ nữ có thể dùng Pih-ia để đi lấy củi nhưng chỉ là những thanh củi đã được bó thành từng bó nhỏ chứ không gùi cả khúc củi to.

Hkà-anet là gùi dùng cho trẻ em, tuỳ vào lứa tuổi mà người lớn đan cho chiếc gùi hợp với dáng người. Thường con trẻ cứ 8-9 tuổi là đã được người thân đan cho chiếc gùi để lên rẫy cùng cho mẹ cho quen, lúc về gùi ít lương thực cho quen. Hkà-anet còn dùng cho các em bỏ sách vở và đồ dùng học tập đến lớp hoặc cất giữ ở nhà.

Ngoài ra người Gia rai còn có loại gùi chuyên để đựng đồ cúng thần, gùi này thân chỉ ngắn khoảng 40 cm nhưng có hai tầng như chiếc cặp lồng ngăn dưới có thể để được cơm, canh, ngăn trên đựng thức ăn khô.

blank

Gùi cúng thần chỉ dùng vào việc tải đồ cúng từ nhà lên rẫy để cúng, xong rồi thì được kì cọ sạch sẽ phơi cho khô treo lên cạnh bàn thờ trong nhà, chỉ khi nào có dịp cúng nữa mới lấy ra đựng chứ hoàn toàn không được dùng vào bất kỳ việc gì.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
)
10 THÍCH CỦA NGƯỜI CAO TUỔI Một thích trong túi có tiền Ai mời hiếu, hỷ ...khỏi phiền cháu con Hai thích được bát canh ngon Cao lương chẳng thiết bởi còn răng đâu Ba thích Con, Cháu, Rể, Dâu Gia phong giữ nếp hàng đầu Hiếu - Trung Bốn thích thoả mãn riêng - chung Ăn riêng nhưng vẫn vui cùng cháu con Năm thích Làng phố vuông tròn Đói no - Sướng khổ - Mất còn....có nhau Sáu thích sống thọ chết mau Ốm lâu con khổ lại đau thân mình Bảy thích xã hội gia đình Bạc cờ. ma tuý..... thực tình tránh xa Tám thích mồ mả ông cha Xây cất tôn tạo ít ra bằng người Chín thích đầy ắp tiếng cười Được hưởng không khí vui tươi hàng ngày Mười thích phút chót dương này Tuỳ nghi biện lễ, chớ vay mượn nhiều ***
‘Tinh thần hiệp sĩ’ được hiểu là những phẩm chất như: Trọng danh dự, lòng trung thành, dũng cảm, sự hào phóng và sẵn sàng bảo vệ kẻ yếu. Mặc dù tên và khái niệm nghe có vẻ cổ hủ nhưng nó vẫn tồn tại cho đến ngày nay, dưới nhiều hình thức khác nhau. 'Tinh thần hiệp sĩ' là gì? Một số những nhân vật lịch sử biểu trưng cho “Tinh thần hiệp sĩ” là Vua Arthur, ngài Galahad, và các Hiệp sĩ Bàn tròn. Khi nhắc tới tinh thần hiệp sĩ, người ta có thể hình dung một quý ông thời Victoria bảo vệ danh dự của một quý bà trước những lời xúc phạm của một nhân viên phục vụ. Những người khác có thể nghĩ đến việc đàn ông mở cửa cho phụ nữ hoặc kéo ghế và mời cô ấy ngồi trong nhà hàng.
Từ lâu, người Sài Gòn đã rất khâm phục cách đặt tên cho đường phố ở Sài Gòn-Gia Định-Chợ Lớn. Mọi người vẫn đinh ninh rằng đó là tập họp của một công trình có sự đóng góp trí tuệ của nhiều người, một Hội đồng gồm nhiều: học giả, sử gia, nhà văn uy tín… Nhưng thật sự bất ngờ khi được biết kiệt tác lịch sử này đã được hoàn thành bởi một công chức...! Người đó là Trưởng Phòng Họa Đồ thuộc Tòa Đô Chánh-Sài Gòn. Ông Ngô Văn Phát, Nhà văn – bút hiệu Thuần Phong, sinh ngày 16-10-1910 tại huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu....! Sau hiệp định Genève tháng 7 năm 1954 Pháp bàn giao chính quyền cho Chính Phủ Bảo Đại, với Thủ Tướng Ngô Đình Diệm. Để đánh dấu việc giành độc lập từ tay người Pháp, Toà Đô Chánh Sài Gòn được lệnh gấp rút thay thế toàn bộ tên đường từ tên Pháp qua tên Việt trong khoảng thời gian ngắn nhất.
Một danh sách những bản nhạc mùa thu BM Thưởng thức âm nhạc phù hợp với phong cảnh mùa thu. Với nghệ sĩ, thời điểm giao mùa là thứ khiến cho xúc cảm thăng hoa mãnh liệt, và sự giao mùa dường như luôn biết cách làm mới mỗi chúng ta. Trong âm nhạc, sự giao mùa cũng là niềm cảm hứng bất tận để những bài hát nổi tiếng và những tác phẩm kinh điển được viết nên. Bằng chứng là nhiều nhà soạn nhạc của dòng nhạc cổ điển như Antonio Vivaldi, Pyotr Ilyich Tchaikovsky, Joseph Haydn, Alexander Glazunov, Vaughan Williams và một vài tác giả của dòng nhạc đương đại đã khoác lên những tác phẩm của họ màu sắc của các mùa trong năm qua những cái tên có thể kể đến như “The Seasons,” hoặc “The Four Seasons”.
Dựa trên nhiều khám phá khảo cổ học, các nhà khoa học đã thừa nhận phụ nữ Viking ở Scandinavia (Bắc Âu) "quyền lực" hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây. Ra trận Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra nhiều ngôi mộ chứa hài cốt của các nữ chiến binh Viking. Từ lâu, người ta cho rằng, ngôi mộ cổ ở thị trấn Birka của người Viking thuộc về một người có tầm quan trọng về quân sự. Sau đó, các nghiên cứu toàn diện về DNA cho thấy chiến binh Birka thực chất là một phụ nữ.
Nhà Trắng là nơi làm việc chính thức của của Tổng thống – người quyền lực nhất nước Mỹ, đồng thời đây cũng là nơi ở của ông và gia đình. Tòa nhà này đã có lịch hàng thế kỷ và trở thành biểu tượng quyền lực của người đứng đầu nước Mỹ. Và tất nhiên bản thân nó cũng ẩn chứa rất nhiều bí mật thú vị mà không phải ai cũng biết. Top 14 điều không phải ai cũng biết về Nhà Trắng
bài hát “ĐỪNG EM” Link Video: https://www.youtube.com/watch?v=55glr5LDysA Ca sĩ: Đoàn Sơn Thơ: Nguyên Khang Nhạc: Mai Phạm Keyboard: Duy Tiến Video: APHUONGFILM – Melbourne, AUSTRALIA Link Youtube : https://youtu.be/55glr5LDysA Link lời bài hát file PDF: https://drive.google.com/file/d/1eb2g_SGvLK3pOXtcYdsge-MfShAd6EGU/view Trân trọng và cám ơn, Mai Pham
Âm nhạc chữa bệnh “Hãy tập trung vào âm thanh của nhạc cụ,” Andrew Rossetti, một nhà nghiên cứu và trị liệu âm nhạc được cấp phép cho biết khi anh gảy các hợp âm trên một cây đàn guitar Tây Ban Nha cổ điển . “Nhắm mắt lại. Hãy nghĩ về một nơi mà bạn cảm thấy an toàn và thoải mái,” Rossetti nó
Trận Xương Giang là trận chiến cuối cùng đặt dấu chấm hết cho toàn bộ cánh quân của Liễu Thăng. Đây là một trong những trận chiến thảm khốc nhưng oanh liệt nhất của toàn bộ cuộc chiến. Chỉ trong vòng 27 ngày đêm (từ ngày 8/10/1427 đến ngày 3/11/1427) mà có sự tham chiến của gần 20 vạn quân từ đôi bên trên một chiến tuyến khoảng 100 km. Trong trận chiến này, chủ lực của quân Minh sang tiếp viện bị thiệt hại gần như toàn bộ và không thể tham chiến nữa.
Khoa học tồn tại vốn là để giúp con người ngày càng tiến bộ hơn, và cũng là để giải đáp những bí ẩn tồn tại trong cuộc sống. Tuy nhiên, đã có rất nhiều lần các chuyên gia bị lạc lối vì chính những thứ họ tìm ra. Những bí ẩn của thế giới đến nay vẫn chưa có lời giải
Bảo Trợ