Điều gì khiến người dân Bắc Sơn nổi loạn?
Không lùi bước trước bạo lực
Vụ nổi loạn của người dân xã Bắc Sơn huyện Thạch Hà tỉnh Hà tĩnh vẫn chưa kết thúc. Trong khi công an khởi tố thêm ba người về tội gây rối trật tự công cộng thì người dân tại đây vẫn chưa có dấu hiệu nào thụt lùi trước bạo lực của nhà nước đối với họ.
Vào chiều ngày 10 tháng 4, năm người mặc thường phục tự xưng là công an đến nhà anh Trương Văn Trường, 30 tuổi, trú tại thôn Trung Sơn, xã Bắc Sơn, huyện Thạch Hà để bắt anh vì hành vi gây rối trật tự công cộng.
Ngay khi nghe tiếng hô hoán của mẹ anh Trường người dân Bắc Sơn đã kéo tới bao vây và tấn công năm viên công an, trói tất cả bọn họ và giam giữ tại xã. Trong lúc phấn khích người dân đã kéo tới nhà của các cán bộ xã đốt phá xe máy và tài sản của nhiều người trong đó nặng nhất là nhà của ông Trần Bá Hoành, chủ tịch UBND Xã Bắc Sơn.
Anh Nguyễn Văn Hòa một người dân trong thôn Trung Sơn cho biết vụ việc này như sau:
Báo chí đăng thì đăng một đường không nói gì tới dân hết. Họ nói công an chiến sĩ nhập viện bị đánh nhưng tôi thấy thì không có. Hôm bữa tôi đi lấy thuốc thấy dân bị đánh đi cấp cứu nhiều.
-Nguyễn Văn Hòa
“Hôm bữa xảy ra vụ đặc biệt là vụ bắt anh Trường vào buổi trưa, không biết những người đó có phải công an hay là người ở đâu tới cũng không biết. Đi bắt người nhưng không có lệnh cũng không có công an xã hay qua xóm gì hết. Không đọc lệnh và khi vào nhà anh Trường bắt thì bốn người bắt anh Trường còn một người nữa thì giữ em gái của anh Trường lấy con gấu bông nhét vào miệng không cho la. Mẹ anh Trường đi về thấy vậy hô hoán lên thì dân chung quanh kéo tới. Mấy người đó lấy súng bắn ba bốn phát gì đó, bắn chỉ thiên. Người dân có giữ một khẩu súng với giấy tờ liên quan.
Tới khi hơn 100 công an tỉnh Hà Tĩnh được điều tới để giải vây cho những viên công an bị bắt thì bùng lên một trận chiến khác lớn hơn giữa công an chống biểu tình và người dân. Kết quả có hàng chục người dân bị thương, phía công an có 11 người bị thương mà theo báo chí cho là phải nhập viện.”
Anh Toàn một người dân xã Bắc Sơn cho biết việc công an bị nằm viện như sau:
“Mấy người công an thì một số còn nằm viện còn số khác thì đã về nhà nhưng người dân thì nằm viện 5, 6 người còn số người bị thương có lẽ vài chục người. Chuyện xuất phát từ công viên vĩnh hằng lấy đất của Bắc Sơn dân Bắc Sơn không đồng thuận được với trên nên rồi một số cấp trên ép xuống nên mới xảy ra việc như vậy. Họ đánh đập dân liên tục ảnh hưởng tới chính trị và quyền lợi của nhân dân.”
Trong khi báo chí có những lời lẽ áp đặt cho người dân nổi loạn thì sự thực ra sao? Anh Nguyễn Văn Hòa xác nhận là có xô xát nhưng nói công an phải nhập viện 11 người thì không chính xác, anh Hòa cho biết:
“Thông tin nói là công an bị giam giữ đó nói chung là cũng có bị dân chửi bới này nọ thôi, cũng có giữ người còn nói đánh công an thì không có đánh nhập viện hay gì hết. Cũng có công an huyện, tỉnh lên nhưng mà dân nói là không cho vô vì vô cũng không giải quyết được gì. Nói chung thì dân bức xúc lâu lắm rồi. Cái này dân bức xúc nhiều lần lắm vì không giải quyết được gì mà toàn làm cho dân lộn xộn thêm.
Nói chung mấy công an chiến sĩ thì không có ai bị thương tích gì hết mà báo chí thì đăng là công an chiến sĩ bị thương nhập viện, mà dân thì bị công an đánh người già có trẻ có nhập viện 5, 6 người bà bầu nó cũng đánh luôn đang mang bầu nó cũng đánh. Nhưng báo chí đăng thì đăng một đường không nói gì tới dân hết. Họ nói công an chiến sĩ nhập viện bị đánh nhưng tôi thấy thì không có. Hôm bữa tôi đi lấy thuốc thấy dân bị đánh đi cấp cứu nhiều.
Thông tin này tôi thấy báo Dân Trí cho đến báo Tiền Phong hầu như không chính xác gì hết, sai lệch hết.”
Dằn mặt người dân
Anh Trương Văn Trường bị công an cáo buộc là phá rối trật từ công cộng và đến bắt tại nhà là một cử chỉ dằn mặt người dân thôn Trung Sơn và xã Bắc Sơn vì nơi đây từ ngày 24/10 đến 20/11/ 2013 đã xảy ra 5 lần dân chúng chống lại người thi hành công vụ vì họ không đồng thuận với dự án xây dựng công viên vĩnh hằng, tức một nghĩa trang quy mô còn mang mỹ danh là nghĩa trang sinh thái chiếm diện tích đất gần 39 hecta với kinh phí 386 ti đồng.
Số đất mà công viên này trưng thu buộc người dân di dời, mất đất canh tác lên tới gần 20 héc ta và đây là lý do khiến họ nổi lên chống đối quyết liệt. Mặc dù được Ủy ban xã hứa hẹn là sẽ đền bồi thỏa đáng nhưng người dân không tin vào những hứa hẹn ấy và hơn nữa công viên nghĩa trang này sẽ ngăn cản xã Bắc Sơn không tiếp cận được với bên ngoài vì nghĩa trang nằm choán hết diện tích.
Người dân xuống đi chợ bị công an bắt không liên lạc gì được. Công an tự động bắt mà cũng không biết đưa đi đâu nữa. Một số cán bộ đã tránh đi hết coi như Bắc Sơn không có cán bộ nữa.
-Nguyễn Văn Hòa
Trong đêm hôm ấy người dân đã nổi loạn thật sự khi ném đá vào nhà của cán bộ xã Bắc Sơn gồm những ông như Chủ tịch xã, Bí thư đảng ủy xã, Bí thư đoàn, cán bộ văn phòng và ngay cả trưởng công an xã cũng không tránh khỏi bị ném đá vào nhà và đốt xe gắn máy.
Cho tới hôm nay cán bộ của xã Bắc Sơn vẫn không dám về nhà, tất cả đều đưa vợ con đi lánh nạn vì sợ bị người dân trả thù. Việc này cho thấy sự uất ức của người dân đã vượt quá giới hạn khiến họ không còn sợ hãi. Trong khi đó người dân đi chợ hay tới những nơi khác bên ngoài xã Bắc Sơn đều có thể bị công an bắt giữ mà không ai hay biết. Anh Hòa cho biết:
“Người dân xuống đi chợ bị công an bắt không liên lạc gì được. Công an tự động bắt mà cũng không biết đưa đi đâu nữa. Một số cán bộ đã tránh đi hết coi như Bắc Sơn không có cán bộ nữa.”
Dự án khu nghĩa trang sinh thái đã bị dân tẩy chay ngay từ đầu nhưng huyện Thạch Hà và tỉnh Hà Tĩnh một mực buộc xã Bắc Sơn phải thực hiện cho bằng được. Anh Hòa là cư dân tại đây kể lại:
“Nói chung vụ này lâu rồi. Huyện, tỉnh rồi xã ép dân nó lấy đất ở Vĩnh Hằng mà đất ấy là sản xuất nông nghiệp, lấy đất làm màu của dân dân không đồng tình, chuyện từ tháng 10 năm 2013. Từ trước tới giờ thì huyện hay tỉnh hoặc xã cứ về ép dân ký để đồng tình. Xã thì đi động viên từng nhà dân một, dân không chịu. Từ trước tới giờ đã có mấy vụ biểu tình nhưng xã và huyện không giải quyết ổn thỏa không nói cho dân biết mà ép từng nhà dân một.”
Theo báo chí cho biết vào đầu năm nay ông Dương Công Tự, Bí thư đảng ủy xã Bắc Sơn đã báo cáo lên UBND huyện Thạch Hà 5 điều không thể thực hiện dự án mà cốt lõi là người dân Bắc Sơn không đồng tình. Trong báo cáo ông Dương Công Tự ghi rằng “Hiện nay quần chúng nhân dân đã mất lòng tin rất lớn đối với cấp Ủy, chính quyền vì tính chất của dự án không hợp với lòng dân. Cấp Ủy, chính quyền không thể tổ chức được công tác tuyên truyền về dự án công viên vĩnh hằng. Nếu tiếp tục tuyên truyền thì nhân dân sẽ bức xúc và phản kháng rất lớn làm tê liệt bộ máy chính quyền và dẫn đến không thể kiểm soát được sẽ đưa Bắc Sơn trở thành điểm nóng thì hậu quả sẽ rất lớn”.
Thế nhưng đáp lại thì huyện Thạch Hà trả lời rằng: “xây dựng nghĩa trang vĩnh hằng Bắc Sơn đã nhận được sự hoan nghênh của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh và được xem là nhiệm vụ cấp bách, khẩn trương với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị huyện Thạch Hà”.
Câu chuyện xã Bắc Sơn vẫn chưa đến hồi kết thúc khi tỉnh Hà Tĩnh vẫn chủ trương sử dụng bạo lực để đàn áp người dân bất kể sự đàn áp ấy nói lên điều gì phía sau nó.
Hà Tĩnh: Tình Hình Bắc Sơn Vẫn Bất Ổn - Lãnh Đạo Xin Thôi Việc Và Đưa Gia Đình Tạm Lánh
 |
| Trụ sở xã Bắc Sơn đóng cửa bỏ trống từ sau vụ việc ngày 10-4, cán bộ xã không ai dám tới trụ sở làm việc. |
Trong khi đó, trụ sở UBND Xã thì vẫn đóng cửa bỏ trống từ những ngày qua, cán bộ xã không ai dám tới trụ sở làm việc sau vụ việc đêm hôm 10-4.
Theo xác nhận của lãnh đạo xã Bắc Sơn sáng nay thì trong suốt 3 ngày qua, tinh thần của "cán bộ cốt cán xã vẫn đang rất hoang mang lo sợ". Trao đổi với báo chí qua điện thoại, ông Trần Bá Hoành, Chủ tịch xã Bắc Sơn, cho biết một số người đang có ý định xin nghỉ việc. Họ sợ người dân trong xã tiếp tục tấn công vì còn đang tức giận sau vụ chính quyền đưa hàng trăm công an về đàn áp dân trong xã hôm 10-4 vừa qua., nên dặn dò người thân không nên đi ra ngoài để tránh những hậu quả đáng tiếc.
Nhiều cán bộ đầu ngành của xã đã phải rời nhà riêng để bảo đảm an toàn. Chủ tịch Trần Bá Hoành cũng đã cùng gia đình tìm nơi tạm lánh trong những ngày qua vì tình hình bất ổn ở địa phương và đang xúc tiến xin nghỉ việc. Ông thú nhận với báo chí "Tôi không dám về nhà, vợ con tôi cũng phải đi nơi khác để được an toàn. Làm cán bộ là để giúp dân, nói để dân nghe nhưng đến mức này thì không thể. Tôi nghĩ cấp trên cho tôi nghỉ việc là tốt nhất, nếu không tôi cũng sẽ làm đơn xin nghỉ thôi"
Cũng trong ngày hôm nay, theo sự xác nhận của ông Nguyễn Khắc Sơn, Trưởng công an xã, thì ông đã báo cáo chuyện xin nghỉ việc với chủ tịch xã, đồng thời đã nhờ người anh chính thúc nộp đơn xin nghỉ việc lên UBND huyện Thạch Hà. Trong những ngày qua sau vụ bà con dân oan trong lúc tức giận đã tấn công đập phá đồ đạc của gia đình và đốt xe máy của ông, ông "đã không dám ra ngoài", đồ trong gia đình còn sót lại phải mang chuyển đi gửi.
Ông Sơn đã thố lộ với báo chí tâm trạng của mình như sau, khi phải bám trụ ở lại nhà: “Tôi nghe nói một số nhà cũng bị người dân đập phá như nhà tôi, nhưng tôi không dám qua. Hiện gia đình tôi vẫn ở nhà, vào buổi tối thì có thêm anh em qua ở cùng… Với những người thân qua thăm, xe máy cũng phải gửi ở nhà hàng xóm. Và tinh thần luôn chuẩn bị rút lui nếu có dân tấn công"
Trong khi đó, theo báo Thanh Niên, khi liên lạc qua điện thoại với ông Dương Công Tự, Bí thư Đảng ủy xã để tìm hiểu thêm tình hình nhưng đã bị ông từ chối vì sợ trả lời trên báo sẽ bị dân kéo đến nhà “hỏi tội”.
Tin tức hôm nay cho biết, theo xác nhận từ văn phòng UBND huyện Thạch Hà thì chiều hôm qua, 12-4, phòng nội vụ đã nhận được đơn xin nghỉ việc của ông Nguyễn Khắc Sơn, và huyện đang cố gắng "an ủi, động viên" để giải quyết những khó khăn hiện nay. Tin từ công an tỉnh thì cho biết đã bắt giữ 2 người dân trong xã là anh Biện Xuân Tình, 39 tuổi, và Lê Xuân Tình, 27 tuổi, mà họ cho là có "trực tiếp tham gia vụ bắt giữ bốn công an" hôm 10-4. Nguồn tin này còn nói chiều nay sẽ đưa đưa "một nhóm thanh niên tình nguyện của huyện" về xã Bắc Sơn để "dọn vệ sinh, thu gom đồ đạc bị người dân đập phá tại trụ sở UBND vào đêm 10/4.
Tưởng cũng nên biết, việc quy hoạch nghĩa trang công viên Vĩnh Hằng bắt đầu từ đầu năm 2013, nhưng đã gặp sứ phản đối liên tục của người dân xã Bắc Sơn, và đã có những xô xát nhỏ xảy ra.
Vào ngày 2.1.2014, ông Dương Công Tự, Bí thư Đảng ủy xã Bắc Sơn đã cảnh báo qua ý kiến đề xuất đến Huyện ủy, UBND huyện Thạch Hà về việc triển khai thực hiện dự án công viên Vĩnh Hằng có nhiều vấn đề không khả thi, đặc biệt là "dự án không hợp với lòng dân bởi diện tích đất canh tác bị thu hồi quá lớn, lên đến hơn 13 ha đất sản xuất lúa hai vụ, ảnh hưởng đến cuộc sống; cũng như về mặt tâm linh, mồ mả cha ông người dân phải dời dọn, vì công viên Vĩnh Hằng trùm lên nghĩa trang của xã, mai sau người dân Bắc Sơn qua đời lại phải đi mua đất…
Trước đó, trong báo cáo ngày 20.11.2013 cho Huyện ủy về việc dân kéo đến hội trường ngăn cản hội nghị triển những vấn đề liên quan đến công viên Vĩnh Hằng, ông Dương Công Tự cũng từng nhấn mạnh, rằng: “Hiện nay quần chúng nhân dân đã mất lòng tin rất lớn đối với cấp Ủy, chính quyền vì tính chất của dự án không hợp với lòng dân. Cấp Ủy, chính quyền không thể tổ chức được công tác tuyên truyền về dự án công viên vĩnh hằng. Nếu tiếp tục tuyên truyền thì nhân dân sẽ bức xúc và phản kháng rất lớn làm tê liệt bộ máy chính quyền và dẫn đến không thể kiểm soát được sẽ đưa Bắc Sơn trở thành điểm nóng thì hậu quả sẽ rất lớn”. Do đó, ông Tự đã đề nghị tạm dừng việc triển khai dự án công viên vĩnh hằng.
Tuy nhiên, lệnh trên cứ áp xuống, và việc triển khai quy hoạch dự án vẫn tiếp tục, khiến Bắc Sơn trở thành điểm nóng bức xúc hiện nay, trở thành nỗi ám ảnh của cán bộ xã này. Vì đâu nên nỗi, "tức nước vỡ bờ", "nước" phải lật "thuyền" thôi.
Ông Vi Đức Hồi, nguyên là giám đốc một trường đảng ở Lạng Sơn vào năm 2011 đã bị tuyên án 8 năm tù giam và 5 năm quản chế với tội danh « Tuyên truyền chống Nhà nước ». Khi xử phúc thẩm, ông được giảm án xuống còn 5 năm tù giam và 3 năm quản chế.
Là tác giả nhiều bài viết chỉ trích chính quyền, ông Vi Đức Hồi vào năm 2009 đã được trao giải Hellman/Hammett của tổ chức nhân quyền Human Rights Watch vì những đóng góp của ông trong việc thúc đẩy tự do ngôn luận ở Việt Nam.
Về phần Nguyễn Tiến Trung, đã bị bắt vào tháng 07/2009. Tháng 01/2010 ông đã ra tòa cùng với ba nhà bất đồng chính kiến khác là Trần Huỳnh Duy Thức, Lê Công Định và Lê Thăng Long và bị khép vào tội « hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân ». Nguyễn Tiến Trung bị tuyên án 7 năm tù và 3 năm quản thúc. Trước đó, dưới sức ép của quốc tế, tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ cũng đã được trả tự do, ra tù ngày 06/04/2014 và lên đường bay thẳng sang Mỹ.
Trả lời đài Pháp ngữ RFI phó giám đốc đặc trách khu vực châu Á của Human Rights Watch, ông Phil Robertson ghi nhận :
« Hai nhà bất đồng chính kiến Vi Đức Hồi, Nguyễn Tiến trung được trả tự do trước thời hạn mà lẽ ra cả hai người này không bao giờ phải lãnh án tù như vậy. Họ chỉ sử dụng quyền dân sự và chính trị mà thôi. Ông Vi Đức Hồi là một nhà viết blog còn Nguyễn Tiến Trung thì đã cùng với một số khác muốn lập ra một đảng phái chính trị.
Đấy không phải là những tội phạm và lẽ ra hai ông Hồi và Trung không thể bị kết án tù. Tổ chức Human Rights Watch hài lòng trước việc hai nhà bất đồng chính kiến này của Việt Nam đã được trả tự do trước thời hạn nhưng đừng quên rằng, tại Việt Nam hãy còn hàng trăm tù nhân chính trị.
Hơn nữa, lý do Việt Nam đã phóng thích hai ông Vi Đức Hồi, Nguyễn Tiến Trung cũng không được rõ ràng. Không hiểu là Việt Nam đã lấy quyết định như trên do áp lực của quốc tế - chủ yếu là từ phía Hoa Kỳ - hay đấy cũng có thể là do Việt Nam muốn nhanh chóng thúc đẩy tiến trình đàm phán về thương mại ….
Tình trạng nhân quyền tại Việt Nam chưa được cải thiện và tôi nghĩ là tình trạng nhân quyền ở Việt Nam chỉ được cải thiện một khi Việt Nam thả thêm hàng chục tù nhân lương tâm nữa và Việt Nam phải chấm dứt việc bắt giữ công dân của họ vì lý do chính trị »
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D732262065.-%3B)